Zawroty głowy, potocznie zwane też „zawirowaniami” lub „kręceniem się w głowie”, są dość powszechną dolegliwością, której częstotliwość wzrasta z wiekiem. Niemniej jednak mogą się one pojawić u osób w każdym wieku i nie należy ich lekceważyć. Szczególnie kiedy uniemożliwiają normalne funkcjonowanie i wykonywanie podstawowych czynności. Zawroty głowy mogą być objawem poważnego schorzenia, które wymaga specjalistycznego leczenia. Warto więc wiedzieć, jakie są przyczyny zawrotów głowy, jak wygląda ich diagnostyka oraz metody leczenia. Wszystkie te informacje znajdziesz w dalszej części artykułu.
Zawroty głowy – ich krótka charakterystyka
Pojawienie się zawrotów głowy jest determinowane pewnymi nieprawidłowościami w funkcjonowaniu układu równowagi, który to obejmuje błędnik z jego unerwieniem przedsionkowym oraz ośrodki znajdujące się w pniu mózgu, móżdżku, jądrach podkorowych oraz korze mózgowej.
Mówiąc o zawrotach głowy, trzeba zaznaczyć, że są one dwojako ujmowane jako:
– iluzja ruchu otoczenia, własnego ciała lub jedynie głowy, której często towarzyszą nudności, wymioty, oczopląs czy lęk – są to zawroty głowy układowe;
– brak równowagi, któremu towarzyszy wrażenie upadku oraz objawy związane z zaburzeniami lękowymi – mowa tu o zawrotach głowy nieukładowych.
Niezależnie od rodzaju zawrotów głowy lepiej je skonsultować z lekarzem, ponieważ mogą być objawem poważnej choroby.
Położeniowe zawroty głowy
Jednym z rodzajów zawrotów głowy są położeniowe zawroty głowy. Czym się charakteryzują?
Łagodne położeniowe zawroty głowy (BPPV) swoje objawy dają podczas zmiany pozycji głowy, najczęściej gwałtownej. Występują podczas ruchów głowy na boki, a także w górę i w dół. Mogą pojawiać się także w nocy podczas przewrócenia z lewego na prawy bok. Łagodne położeniowe zawroty głowy bardzo często wywołane są przez choroby ucha wewnętrznego.
Jakie objawy dają łagodne położeniowe zawroty głowy?
– położeniowe zawroty głowy będące nagłym następstwem ruchu głowy. W pozycji spoczynkowej, kiedy trzymamy głowę w bezruchu, zawroty nie występują;
– położeniowe zawroty głowy trwają krótko, zazwyczaj przez kilkanaście sekund po gwałtownym ruchu głowy;
– położeniowym zawrotom głowy nie towarzyszą pogorszenie słuchu, mdłości i omdlenia;
Czy zawroty głowy są groźne?
Zawroty głowy same w sobie groźne nie są, ale mogą wskazywać na wiele schorzeń. Z tego względu nie powinno ich się lekceważyć, tylko niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Zwłaszcza, jeśli zawrotom głowy towarzyszą nudności, ponieważ w takim przypadku może wskazywać to na udar lub zawał serca. Tylko szybka i trafna diagnoza lekarska pozwoli wprowadzić skuteczne leczenie zawrotów głowy.
Przyczyny zawrotów głowy
Tak naprawdę zawroty głowy mogą pojawić się z wielu różnych powodów. Są objawem rozmaitych schorzeń. Wśród najczęstszych przyczyn zawrotów głowy wymienia się urazy elementu ucha wewnętrznego – a dokładnie błędnika. Podejrzewasz u siebie choroby ucha wewnętrznego lub zaburzenia błędnika? Dobry laryngolog skutecznie pomoże wyleczyć te schorzenia. W tym wypadku „zawirowania” pojawiają się nagle i są dość silne. Poza tym pojawiają się zarówno przy otwartych, jak i zamkniętych oczach, a przyjmowana w tym czasie pozycja ciała nie ma tu większego znaczenia. Przy zaburzeniach błędnika zawroty głowy są jednym z objawów, któremu często towarzyszy tak zwane kołysanie – określane również mianem usuwania się ziemi spod nóg.
Gwałtowne zawroty głowy mogą być także spowodowane chorobą rozwijającą się w uchu wewnętrznym. Mowa tu o chorobie Meniere’a, w której występują zarówno zaburzenia równowagi, jak i słuchu.
Poza tym przyczyny zawrotów głowy mogą być następujące:
– urazy mózgu;
– zapalenia uch wewnętrznego i środkowego;
– zapalenie nerwu przedsionkowego;
– padaczka;
– nowotwory;
– depresja;
– zaburzenia snu;
– Zespół Arnolda-Chiariego;
– niedoczynność tarczycy;
– hipoglikemia;
– migrena.
Z kolei multisensoryczne zawroty głowy, zwane prezbiastazją są spowodowane zaburzeniami czucia głębokiego i są diagnozowane zwykle u osób starszych.
Diagnostyka i leczenie zawrotów głowy
Rozpoznanie zawrotów głowy jest ściśle powiązane ze schorzeniami je wywołującymi. lekarz rodzinny jest tym, który w pierwszej kolejności dokonuje diagnozy zawrotów głowy. Na podstawie przeprowadzonego z pacjentem wywiadu kieruje go do określonego specjalisty – laryngologa bądź neurologa, którzy z kolei zlecają wykonanie dalszych badań. W zależności od potrzeb są to:
– badanie wideonystagmograficzne (VNG);
– USG tętnic szyjnych;
– elektroencefalografia;
– tomografia komputerowa;
– rezonans magnetyczny głowy.
Natomiast samo leczenie zawrotów głowy bazuje przede wszystkim na zastosowaniu leków doraźnych takich, jak leki przeciwhistaminowe, betahistyna, neuroleptyki oraz benzodiazepiny i inne aksjolityki. Ponadto stosuje się także antagonistów wapnia. Oczywiście leczenie zawrotów głowy jest połączone z leczeniem przyczynowym rozpoznanego schorzenia.
Co robić podczas wystąpienia zawrotów głowy?
Ulgę przyniesie odpoczynek – należy położyć się lub usiąść i przez jakiś czas nie zmieniać pozycji, należy nie wykonywać gwałtownych ruchów głową. Można napić się wody i przewietrzyć pomieszczenie. Jakby zawroty utrzymywały się dłużej, niezwłocznie trzeba skontaktować się z lekarzem.
